Tuesday, December 5, 2017

Γεώργιος Μισαηλίδης, εκτελέστηκε από τους Ναζί 26 Ιανουαρίου 1944

...Στις αρχές του Ιανουαρίου 1944 πραγματοποιήθηκε στο χωριό Σιδηρά συνέδριο του ΕΛΑΣ, όπου αποφασίστηκε να χτυπηθούν και να αφοπλιστούν τα προσφυγικά χωριά των Μπουτσακίων, στα ανατολικά της Κοζάνης. Η αποστολή αυτή ανατέθηκε στον Αλέξη Ρόσιο και τους άντρες του. Στις 24 Ιανουαρίου, το τμήμα του Ρόσιου, κατευθυνόμενο προς τα Μπουτσάκια, συνάντησε ένα γερμανικό επιβατικό αυτοκίνητο μεταξύ των χωριών της Καλαμιάς και του Βατερού, στα δυτικά της Κοζάνης. Στο αυτοκίνητο επέβαινε ένας Γερμανός χειρούργος και ο οδηγός του. Την ημέρα εκείνη ο γιατρός επρόκειτο να χειρουργήσει έναν ασθενή στη Σιάτιστα. Ο Ρόσιος επέλεξε να χτυπήσει το αυτοκίνητο. Επιτόπου σκοτώθηκε ο γιατρός, ενώ ο στρατιώτης οδηγός του μεταφέρθηκε βαριά τραυματισμένος στο νοσοκομείο της Κοζάνης.77 Όταν οι γερμανικές αρχές της Κοζάνης πληροφορήθηκαν το περιστατικό, προχώρησαν στην εφαρμογή αντιποίνων εις βάρος των χωριών κοντά στα οποία είχε σημειωθεί η ενέδρα. Δύο γερμανικές διμοιρίες, με την υποστήριξη της αεροπορίας, ξεκίνησαν την ίδια ημέρα από την Κοζάνη με προορισμό τα Καραγιάννια. Λίγο έξω από την Κοζάνη, στη θέση “Σιόποτο”, σκότωσαν δύο άτομα που συνάντησαν τυχαία στο δρόμο προς το Βατερό.78 Φτάνοντας στο Βατερό εκτέλεσαν αδιακρίτως μέσα και κυρίως έξω από το χωριό, στο δάσος και στα χωράφια, έξι άτομα, στην πλειοψηφία τους βοσκούς και γεωργούς. Οι εκτελέσεις αυτές συνοδεύτηκαν από τη λεηλασία του χωριού και την πυρπόληση ενός σπιτιού. Ταυτόχρονα, συγκέντρωσαν όλους τους άντρες του Βατερού και τους μετέφεραν έξω από το χωριό σε μια χαράδρα. Εκεί, μετά από επιλογή των κρατουμένων, ακολούθησε η εκτέλεση μιας ομάδας δώδεκα ατόμων. Οι υπόλοιποι, περίπου διακόσιοι, μαζί με άλλους ομήρους από την Καλαμιά, όπου και εκεί είχε προηγηθεί η συγκέντρωση των κατοίκων από τους Γερμανούς, μεταφέρθηκαν πεζή στο στρατόπεδο συγκέντρωσης της Κοζάνης.79 Συνολικά, δεκαοκτώ άντρες από το Βατερό, δύο από την Καλαμιά και δύο από την Κοζάνη εκτελέστηκαν εκείνη την ημέρα εν ψυχρώ από τα γερμανικά τμήματα.80 Μπροστά στον κίνδυνο της εκτέλεσης των ομήρων ως αντίποινα για άλλες επιθέσεις των ανταρτών, συγκροτήθηκε μια επιτροπή από τους προέδρους των κοινοτήτων Αλωνακίων, Καλαμιάς και Κοσκινιάς που τις επόμενες ημέρες παρουσιάστηκε ενώπιον του Γερμανού Φρούραρχου Κοζάνης, Μάττιγκ, και ζήτησε την απελευθέρωση των κρατουμένων, δηλώνοντάς του: «Αναλαμβάνομεν υπευθύνως ότι μελλοντικώς ουδέν τοιούτον θα συμβή εις βάρος των Γερμανών εις την περιοχήν μας, εάν επιτρέψητε εις κατοίκους να οπλισθούν εξ ιδίων».81 Πράγματι, λίγες μόνο ώρες μετά τη σύλληψή τους οι κρατούμενοι από το Βατερό απελευθερώθηκαν, αφού δέχθηκαν να οπλιστούν με γερμανικά όπλα και να δημιουργήσουν φυλάκια για την προστασία του χωριού.82 Με τον ίδιο τρόπο γλίτωσαν την εκτέλεση και οι κάτοικοι της Καλαμιάς, αφού σύμφωνα με μαρτυρία ενός εξ αυτών «υποσχεθήκαμε να πάρωμε όπλα για να προστατεύσωμε τα σπήτια μας από τους κομμουνιστές».83 Μετά την παραπάνω θετική, όπως αποδείχθηκε, για τα μακροπρόθεσμα γερμανικά σχέδια, εξέλιξη, ο Μάττιγκ απελευθέρωσε τους ομήρους από τα Καραγιάννια, αλλά στη θέση τους διέταξε την εκτέλεση σαράντα τριών ατόμων που κρατούνταν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης της Κοζάνης. Η εκτέλεση της δεύτερης αυτής ομάδας των ομήρων έγινε στις 26 Ιανουαρίου 1944 λίγο έξω από την Κοζάνη, στη θέση “Νταμάρια” ή “Μαντέμνια” και κοντά στο χωριό Λευκόβρυση. Την επομένη, ο Μάττιγκ με έγγραφό του προς το Δήμαρχο της Κοζάνης, το οποίο κοινοποιήθηκε στο Νομάρχη και στη Μυστική Αστυνομία Στρατού, έκανε γνωστούς τους λόγους για τους οποίους είχε διατάξει την εκτέλεση : «Την 12ην Δεκεμβρίου 1943 εφονεύθησαν υπό ανταρτών 2 ανήκοντες εις τον σχηματισμόν SS. Ως αντίποινα εξετελέσθησαν χθες 43 εκ των ομήρων. Των εκτελεσθέντων εξακριβώθη η συνεργασία μετά των Κομμουνιστών».84 Η ανακοίνωση αυτή συνοδευόταν από έναν κατάλογο δεκατριών κατοίκων της πόλεως της Κοζάνης, οι οποίοι είχαν εκτελεστεί την προηγούμενη ημέρα.85 Ανάμεσά τους ήταν ο πρώην βουλευτής Κοζάνης και δικηγόρος Νικόλαος Γεωργιάδης,ο ταμίας της Εθνικής Τραπέζης, Γεώργιος Μισαηλίδης,, ο γραμματέας της Νομαρχίας Κοζάνης, Ιωάννης Θεοδωρίδης, ο υπάλληλος της Ενώσεως Γεωργικών Συνεταιρισμών Κοζάνης, Πολυνίκης Τζιφόπουλος. Επίσης, πολλοί από τους εκτελεσθέντες κατάγονταν από την επαρχία των Σερβίων, όπως ο γεωπόνος Παντελής Σαββίδης ή Σαββιλωτίδης, ο γεωργός Κωνσταντίνος Παυλίδης, ο Αστέριος Αγγελόπουλος, ο Κωνσταντίνος Δημητράκης, ο Δημήτριος Στεφάνου, ο Συνταγματάρχης Δημήτριος Γκουλιώνης, ο υπάλληλος Παύλος Μέλιος, ο καφεπώλης Κωνσταντίνος Φάκας, αλλά και από άλλες περιοχές, όπως ο ράπτης Θεόδωρος Λαζαρίδης από το χωριό Άγιος Δημήτριος και οκτώ άτομα από το Παλαιόκαστρο Κοζάνης, οι οποίοι είχαν συλληφθεί στις 3 Δεκεμβρίου 1943, κατά τη διάρκεια μιας γερμανικής επιχείρησης στα Βέντζια.86 Για τα αντίποινα της 26ης Ιανουαρίου κατέθεσαν μεταπολεμικά πολλοί Έλληνες μάρτυρες, οι οποίοι επέρριψαν την ευθύνη για τις συλλήψεις όσων μετέπειτα εκτελέστηκαν στον διοικητή της 621ης Μυστικής Αστυνομίας Στρατού Κοζάνης, Λοχαγό Φρανς Σένφελντ Τέγκελ (Franz Schonfeld – Tegel).87 Μεταξύ αυτών ήταν η σύζυγος του εκτελεσθέντα Νικόλαου Γεωργιάδη:... πηγή>

No comments: